Getariako Arrantzaleen Eguna: Itsas Tradizioa Bizi-Bizirik
Getaria euskal kostaldeko herririk enblematikoenetako bat da, itsas tradizioa ez da iraganeko oroitzapena, egunero berritzen den bizimodua baizik. Arrantza-kultura oinarri duen jardunaldi batean parte hartzeak ahalegina, teknika eta itsasoarekiko harreman sakona uztartzen dituen mundu batean barneratzeko aukera ematen dio bisitariari. Goiz hasten da eguna, oraindik eguna argitu ez duenean, eta isiltasuna, gatz usaina eta ur gainean dir-dir egiten duten argien nahasketak inguratzen du portua. Arrantzaleak arrantzara irteteko prestatzen dira: sareak berrikusten dituzte, motorrak doitzen dituzte, itsasoaren egoerari buruz hitz egiten dute eta ibilbidea zehaztuko duten eguraldi-aurreikuspenak kontsultatzen dituzte.
Bisitariak egokitutako ontzi batean igotzen dira, arrantza tradizionalaren prozesua erakusteko. Gidak, normalean arrantzale beteranoa, lanbidearen bilakaera kontatzen du, baleontzi handien garaietatik hasi eta gaur egungo inguraketa edo amu tekniketaraino. Itsaso zabalean, jarduera areagotu egiten da. Sareak botatzen dira, arrain-sardak non egon daitezkeen adierazten duten hegaztien bandoak ikusten dira, eta gehiegizko ustiapena saihesteko iraunkortasunaren garrantzia azaltzen da.
Portura itzultzean, esperientziaren alderik sentsorialena hasten da: arrainaren deskarga. Kutxak saltzeko nola sailkatzen, pisatzen eta prestatzen diren ikustea tokiko ekonomiari buruzko ikasgai zuzena da. Bisitaldiak Getariako kaleetan zehar egindako ibilaldiarekin jarraitzen du, non parrilla usaina marinel brisarekin nahasten den. Erretegi askotan, ordu batzuk lehenago harrapatutako arraina errezeta erraz baina apartekoen protagonista bihurtzen da: erreboiloa, hegaluzea, antxoak edo txitxarroa, sareta makurraren zapore ketu bereziarekin zerbitzatuak.
Eguerdian, Getariako ardo zuriaren eta txakolinaren uztartzeari buruzko azalpenak emango dituzte. Garraztasunaz, freskotasunaz, mahastiek mendi-hegalean duten eraginaz eta arrantza-tradizioarekin batera datorren nekazaritza-ondareaz hitz egiten da. Eguna amaitzeko, San Anton mendia ‘Getariako Arratoia’ izenez ezagutzen dena, ikusteko aukera izango dugu, itsas pasealekutik paseatuz. Esperientziak lanbide bat ez ezik, itsasoari lotutako bizitza ulertzeko modu bat ere erakusten du, eta egunsenti bakoitzak erronka berri bat eta tradizioa ohoratzeko aukera berri bat dakartza.