Urkiola: energiaren santutegia Euskadiren bihotzean

Urkiolako Santutegia bisitatzea Euskal Herriko txoko berezienetako batean barneratzea da. Izen bereko parke naturalaren bihotzean kokatua, haritzez, pagoz eta lizarrez osatutako baso hostotsuz inguratua dago leku sakratu hau, eta edozein bazterretatik errespetua eragiten duten mendiez inguratua. Noiz eraiki zen zehazki ez badakigu ere, zenbait dokumentuk bere jatorria VIII. eta XI. mendeetan izan zitekeela iradokitzen dute, bisitaldiari misterio kutsu bat gehituz.

Gaur egun altxatzen den tenplua, XX. mendean amaitutako hainbat eraberritzeren emaitza da. Oinplano angeluzuzena du, bi gorputzetan banatua, eta harrigarria da kanpoko hormen sendotasuna. Lau kontrahormek sendotzen dituzte hormak, eta horrek itxura berezia ematen dio. Iraganari keinu gisa, santutegi zaharreko dorre batek tente jarraitzen du, bidaiariei lekuaren sakontasun historikoa gogoraraziz. Barruan, 850.000 harri baino gehiagok osatutako mosaiko handia multzoaren harribitxi artistiko bihurtzen da, begirada bere xehetasun eta kolorearekin harrapatuz.

Urkiola ere deboziozko lurraldea da. Anton Abad eta Antonio de Paduako santuak gurtzen dira hemen, eta ekainero santutegia biziz betetzen da Euskadi osoko bisitariak erakartzen dituen erromeria herrikoi batekin. Tradizioaren arabera, maitasunaren bila dabiltzanek tenpluaren aurrean dagoen harri handia inguratu behar dute —batzuek diote meteoritoa dela—, etorkizuneko bikotekidea erakartzeko.

Bisita osatzeko, Santa Apolonia eta Santo Kristo baselizetara joan gaitezke. Ermita horiek galtzada zahar batek lotzen ditu, eta presarik gabe ibiltzera gonbidatzen du, basoaren isiltasunaz gozatuz.

Urkiola, azken finean, paisaia, kondaira eta espiritualtasuna uztartzen dituen helmuga da. Leku ezin hobea deskonektatzeko, aire garbia arnasteko eta mendiaren magiak eraman zaitzan.