Bilboko Santo Tomas Azoka: baserriak hiria hartzen duen eguna
Abenduaren 21a iristean, Bilbok txapela janzten du, parrillan egindako txorizo usaina du eta trikiti doinua. San Tomas eguna da, euskal egutegiko jairik maiteenetako bat, Eguberrien hasiera ofiziosoa markatzen duena eta hiriaren bihotza benetako baserri-merkatu bihurtzen duena. Milaka lagun, bilbotar eta bisitari artean, elkartzen dira Areatzan eta Plaza Berrian, eta zalapartak, musikak eta soroetako zaporeek betetzen dute txoko bakoitza.
Azoka duela mende bat baino gehiago sortu zen, baserritarrak hiribildura jaisten zirenean errentak ordaindu eta beren produktuak saltzeko. Gaur, testuingurua aldatu bada ere, izpiritua bere horretan mantentzen da. Goizean goizetik, gazta, eztia, erroskilak, barazki freskoak eta eskulanak izaten dira ikusgai, bisitariek zumezko saski eta xaboi naturalen artean kuxkuxeatzen duten bitartean. Izkina batean, haurren barreak ardien beekarekin edo inguruko baserrietatik nekazariek ekarritako oiloen kakarekin nahasten dira, euskal landaren pultsu bizia erakusteko.
Baina Santo Tomas ez litzateke berdina izango bere plater izarra gabe: taloa txorizoarekin, txakolin edo sagardo trago batekin lagunduta. Erritual gastronomiko nagusia da, lagun artean zutik dastatua, eskuak irinez zikinduta eta bihotza alai. Egunak aurrera egin ahala, azoka herri festa handi bihurtzen da: bertsolariek bertsoak inprobisatzen dituzte, txalapartek durundi egiten dute eta trikitixak belaunaldi osoak dantzatzera animatzen ditu.
Aspaldiko lagunak berriz ikusteko aitzakia
Berrelkartzeetarako gunea ere bada azoka. Aspaldiko lagunak jendetzaren artean gurutzatzen dira, familia osoek urteroko geldialdia egiten dute eta gazteek kaleak betetzen dituzte, etortzeke dauden festengatik topa eginez. Txikienentzat, Udalak tailerrak, jokoak eta baserriko jarduerak antolatzen ditu, landa-mundua modu ludiko eta hezitzailean hurbiltzeko.
Ilunabarrean, Gabonetako argiak itsasadarrean islatzen direnean eta azken postuak biltzen hasten direnean, sentsazio nahastezina geratzen da: tradizioa, zaporea eta komunitatea batzen dituen eguna bizi izanarena. Izan ere, Santo Tomas bakoitza, Bilbo aire zabaleko baserri handi bat da berriro ere, non landak eta hiriak elkarri eskua ematen dioten neguaren etorrera elkarrekin ospatzeko.